Από τους μαθητές του ΣΤ1, Αντώνη Δ., Γιώργο Γ. και Σοφία
Με την ευκαιρία της νέας σχολικής χρονιάς, ας δούμε τι γίνεται στο παιδί, στη διάρκεια του σχολικού έτους: Η τέλεια εικόνα μιας ισορροπημένης παιδικής ηλικίας, δείχνει ένα παιδί να ασχολείται όσο προβλέπει το εκπαιδευτικό σύστημα με το σχολείο του, να κάνει τις εργασίες του στο σπίτι και παίζει με όλη του τη ψυχή στον υπόλοιπο χρόνο της ημέρας και τα Σαββατοκύριακα. Όμως, για πολλά από τα παιδιά της εποχής μας είναι μύθος, ένα άπιαστο όνειρο, που το βλέπουν από το παράθυρο τους γραφείου τους, στο απέναντι πάρκο με άλλα παιδιά, καθώς μελετούν μια από τις δυο γλώσσες που διδάσκονται επιπλέον ή την ώρα που μελετούν ένα μουσικό όργανο.
Τα περισσότερα παιδιά σήμερα εμπλέκονται σε μια ποικιλία δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένων και του υποχρεωτικού αθλητισμού, που κλέβουν όλο τον ελεύθερο χρόνο τους αν όχι και λίγο από τον ύπνο τους.
Καθόλου σπάνια, παιδιά εννέα, δέκα ετών 11 ετών και 12 ετών παραπονιούνται για άγχος, προβλήματα ύπνου και κούρασης. Οι γονείς συνήθως λένε ότι το παιδί τους, όχι μόνο δεν πιέζεται, αλλά είναι και πολύ χαρούμενο με τις δραστηριότητές του. Πολλές φορές κάτω από ένα πιεστικό πρόγραμμα κρύβονται οι υπερβολικές προσδοκίες των γονέων. Οι γονείς, που νιώθουν ότι δεν υποστηρίχθηκαν από τους δικούς τους γονείς σε εξωσχολικές δραστηριότητες, προσπαθούν στο παιδί τους να δώσουν όσα περισσότερα και όσο καλύτερα μπορούν.
Όμως, τα παιδιά με ένα φορτωμένο πρόγραμμα, με υπερδραστηριότητες, δεν είναι ούτε ήρεμα ούτε ευτυχισμένα. Αν ένας ψυχολόγος τα ρωτήσει ιδιαιτέρως συνήθως εξομολογούνται πως αγαπούν ό,τι κάνουν αλλά τους λείπει πάρα πολύ η ξεγνοιασιά, το παιχνίδι, η παρέα με άλλα παιδιά.
Καθώς η σχολική ηλικία προχωρά, στο γυμνάσιο για παράδειγμα, η εξωσχολική υπεραπασχόληση έχει και άλλες επιπτώσεις: Περιορίζει την δημιουργικότητα και την αναλυτική και συνθετική σκέψη τους, την επαφή με τις συγκινήσεις του περιβάλλοντος: Τα παιδιά δεν έχουν χρόνο να απολαύσουν τίποτε, μια βόλτα στη θάλασσα ή στην εξοχή, χάνουν τις ευκαιρίες, που προσφέρουν οι σύγχρονες πολιτισμικές ευκαιρίες για να ανακαλύψουν και να βιώσουν πράγματα μόνο και μόνο γιατί δεν έχουν ελεύθερο χρόνο. Οι μη δομημένες, απρογραμμάτιστες δραστηριότητες, οι ελεύθερες κατασκευές, επιτρέπουν στα παιδιά να ανακαλύψουν τι τους αρέσει και τι όχι, να βρουν δημιουργικούς τρόπους απασχόλησης, να νιώσουν χαρά και ευχαρίστηση, χωρίς την πίεση του προγραμματισμού.
Η επαφή με τους συνομήλικους είναι πολύ σημαντική, τα βοηθούν να αποκτήσουν αυτογνωσία, κοινωνικότητα και αυτορύθμιση στα συναισθήματα και στις παρορμήσεις τους. Μερικές φορές το πρόγραμμά τους δεν τα αφήνει ούτε να αναπνεύσουν. Οι γονείς δεν υποψιάζονται πόση πίεση αισθάνονται τα παιδιά τους και ονειρεύονται ότι όταν αυτά θα μεγαλώσουν θα θυμούνται την παιδική τους ηλικία με νοσταλγία για τα τόσα πράγματα που έκαναν και ότι ουσιαστικά θα νιώσουν ότι έχασαν την παιδική τους ηλικία, αυτήν της αθωότητας, της ξεγνοιασιάς και του παιχνιδιού.
Οι οικογενειακές σχέσεις
Τα παιδιά χρειάζονται τους γονείς και την οικογένειά τους και σε χαλαρές στιγμές και όχι μόνο να τα συνοδεύουν από τη μια δραστηριότητα στην άλλη. Η επικοινωνία με τους γονείς, σε χαλαρό επίπεδο, η κουβεντούλα, τα επιτραπέζια ή άλλα παιχνίδια είναι ανεπανάληπτες στιγμές του παιδιού με τους γονείς του και ίσως αυτές να θυμάται περισσότερο αργότερα στην ενήλικη ζωή του.
Γιατί λοιπόν τόση πίεση; Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι γονείς έχουν αγαθά κίνητρα. Σπρώχνουν τα παιδιά τους σε εξωσχολικά μαθήματα για να αποκτήσουν εφόδια στην ενήλικη ζωή τους και τα εμπλέκουν σε άλλες δραστηριότητες για να περάσουν την παιδική τους ηλικία με δημιουργικότητα. Γι' αυτό το σκοπό, θυσιάζουν όλο τον ελεύθερο χρόνο τους. Πάντως η σύσταση για το τι να κάνουν οι γονείς βρίσκεται στο Αριστοτελικό μέτρο: Ούτε τόσες πολλές δραστηριότητες αλλά ούτε και καθόλου. Οι εξωσχολικές δραστηριότητες είναι καλές μέχρι το σημείο που δείχνουν να βάζουν το παιδί σε κίνδυνο για την ισορροπία και την αυτοπεποίθησή του. Και δεν θα 'ταν άσχημο, πότε πότε οι γονείς να ελέγχουν τι προτείνουν και γιατί στο παιδί τους, με στόχο να περιορίσουν τις δικές τους προσδοκίες και τα δικά τους ανεκπλήρωτα όνειρα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου