Ζωρζ Περέκ (1936 – 1982)

από την μαθήτρια του ΣΤ3, Ηλιάνα Α.

  Γάλλος λογοτέχνης, που κατά την διάρκεια του σύντομου βίου του παρέμεινε ένας μάλλον περιθωριακός συγγραφέας, στα όρια της εκκεντρικότητας, ενώ σήμερα, καθιερωμένος και πολυμεταφρασμένος, θεωρείται ως μείζων εκπρόσωπος της σύγχρονης γαλλικής αυτοβιογραφικής σχολής. Το πιο γνωστό και πολυμεταφρασμένο έργο του είναι το μυθιστόρημα «Ζωή, Οδηγίες Χρήσεως», που θεωρείται από πολλούς κριτικούς, ως χαρακτηριστικό δείγμα της μεταμοντέρνας λογοτεχνίας.

  Ο Ζωρζ Περέκ (Georges Perec) γεννήθηκε στο Παρίσι στις 7 Μαρτίου 1936 από Εβραίους γονείς, πολωνικής καταγωγής, τους οποίους έχασε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η επαγγελματική του επαφή με τα γράμματα ξεκίνησε από τα φοιτητικά του χρόνια στην Σορβόνη, όταν έγραφε κριτικές στα λογοτεχνικά περιοδικά «La Nouvelle Revue Française» και «Les Lettres Nouvelles». 

  Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του στην ιστορία και την κοινωνιολογία, υπηρέτησε για ένα χρόνο στον Γαλλικό στρατό ως αλεξιπτωτιστής. Μετά την αφυπηρέτισή του το 1959, παντρεύτηκε την Πολέτ Πετράς και την ακολούθησε στην πόλη Σφαξ της Τυνησίας, όπου εργαζόταν ως δασκάλα. Τις εμπειρίες του από την ζωή του στην Τυνησία μετέφερε στο πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο «Τα Πράγματα», που κυκλοφόρησε το 1965 και τιμήθηκε με το βραβείο «Ρενοντό».

  Το 1961 άρχισε να εργάζεται ως αρχειοθέτης στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού, σε μια υποαμειβόμενη θέση, που όμως έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην διαμόρφωση του λογοτεχνικού του ύφους, όπως και η συμμετοχή του στις δραστηριότητες της λογοτεχνικής ομάδας Oulipo («Ouvroir de littérature potentielle», «Εργαστήρι Δυνητικής Λογοτεχνίας» στα ελληνικά), στην οποία εξέχοντα ρόλο είχε ο συγγραφέας Ρεμόν Κενό, στον οποίο αφιέρωσε το αριστούργημά του «Ζωή, Οδηγίες Χρήσεως», που κυκλοφόρησε το 1978 και τιμήθηκε με το βραβείο «Μεντισίς» την ίδια χρονιά.

  Το έργο αυτό, γραμμένο με την αυστηρή παράδοση των τεχνοπαιγνίων του Oulipo, είναι μια τοιχογραφία από συνυφασμένες ιστορίες και ιδέες, καθώς και από λογοτεχνικές και ιστορικές αναφορές, βασισμένες στις ζωές των κατοίκων μιας παριαζιάνικης πολυκατοικίας. Η επιτυχία του βιβλίου τον βοήθησε να ανασάνει οικονομικά και να αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στο γράψιμο.

    Όμως δεν πρόλαβε να πραγματοποιήσει τα όποια σχέδιά του. Όντας δεινός καπνιστής προσβλήθηκε από καρκίνο των πνευμόνων και στις 3 Μαρτίου 1982, άφησε την τελευταία του πνοή στο Παρίσι, σε ηλικία 45 ετών.

  Η επινόηση του νέου και η ανάμνηση του παλαιού είναι οι δύο πόλοι μεταξύ των οποίων κινείται και τους οποίους συνεχώς συνδυάζει ο Περέκ στα κείμενά του. Επιχειρώντας απεγνωσμένα να ολοκληρώσει το παζλ της προσωπικής του ζωής, από το οποίο λείπουν βασικά κομμάτια (πατέρας, μητέρα, οικείοι, παιδικές μνήμες), διατάσσει και αναδιατάσσει αδιαλείπτως, ταξινομώντας επίμονα και ευρηματικά γνώσεις, εμπειρίες, ενθυμήσεις, αναγνώσματα, προγράμματα, ευφρόσυνες και τραυματικές στιγμές, συνθέτοντας ένα είδος εύτακτης αταξίας.

ΠΗΓΗ: sansimera.gr